Podczas podziału majątku wspólnego po rozwodzie pozostaje kwestia związana z podziałem majątku wspólnego po ustaniu związku małżeńskiego. Często w tych sprawach powstaje kwestia podziału wspólnej nieruchomości stron postępowania o podział majątku wspólnego oraz rozliczenia wszystkich nakładów poczynionych przez współmałżonków na rzeczoną nieruchomość. W tym również miejscy wymaga zaznaczyć, że ani wyrok rozwodu między małżonkami, ani dokonanie postanowienie w przedmiocie podziału majątku nie wpływa na obowiązki względem banku a to związane z kredytem bankowym na zakup nieruchomości. Byli małżonkowie, który razem stawali się kredytobiorcami, pozostają dłużnikami solidarnymi banku i jeśli bank nie wyrazi pisemnej zgody na to, aby kredyt obciążał tylko jednego z małżonków (zmiana dłużnika), to każdy z byłych małżonków zobowiązany jest do spłacania rat kredytu.
Przez wiele lat Sąd Najwyższy kierował się linią orzeczniczą, że przy szacowaniu składników majątku wspólnego należy uwzględniać obciążenie o charakterze prawnorzeczowym, za które ponosi odpowiedzialność każdorazowy właściciel nieruchomości, a zwłaszcza obciążenie hipoteką (por. postanowienia SN z 26 listopada 2009 r., III CZP 103/09, z 26 września 2013 r., II CSK 650/12, czy uchwałę z 25 czerwca 2008 r., III CZP 58/08). Mówiąc prościej, jeżeli któryś z małżonków decydował się przejąć nieruchomości za spłatą drugiego małżonka, to wówczas wartość nieruchomości była obniżana o rzeczywisty dług z tytułu ustanowionej hipoteki. W takim też wypadku małżonek, który otrzymywał spłatę otrzymywał jedynie wartość dodatnią, ale był dalej obciążony zobowiązaniem osobistym z tytułu hipoteki.
Niemniej jednak od kilku lat powyższa tendencja orzecznicza odwróciła się o 180 stopni wskazując, iż obciążenia hipoteczne nie powinny być brane pod uwagę podczas wyceny i podziału majątku wspólnego. Co istotne z postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2017 r. I CSK 54/16, zgodnie, z którym to „(…)w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu ustawowej wspólności majątkowej sąd – ustalając wartość wchodzącego w skład majątku wspólnego spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, obciążonego hipoteką zabezpieczającą udzielony małżonkom kredyt bankowy – uwzględnia wartość rynkową tego prawa, z pominięciem wartości obciążenia hipotecznego”. W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd podkreślił, że hipoteka jest ograniczonym prawem rzeczowym, którego głównym celem jest zabezpieczenie wierzytelności a wynikającej z zawartego stosunku prawnego.
Co taka zmiana natomiast oznacza w praktyce? Otóż powoduje to niebagatelny problem dla osoby, która jest zainteresowana przejęciem nieruchomości. Albowiem taka osoba z jednej strony będzie zmuszona do spłacania kredytu hipotecznego, aby zachować nieruchomość ale i też jednocześnie spłacenia drugiego małżonka w ½ wartości realnej nieruchomości z pominięciem całego zadłużenia hipotecznego.
Jak w takim wypadku zatem postąpić? W takim wypadku najrozsądniejszym rozwiązaniem będzie zaciągnięcie zobowiązania w celu spłacenia połowy hipoteki i rozliczenia takiej spłaty jako nakładu, który automatycznie pomniejszy naszą spłatę. godnie z art. 618 § 3 kodeksu postępowania cywilnego, po zapadnięciu prawomocnego postanowienia w tym przedmiocie byli małżonkowie nie mogą już wracać do tych roszczeń, nawet jeśli nie zgłosili ich wcześniej.
Zachęcamy do skorzystania z pomocy adwokatów od podziału majątku po rozwodzie.
